Is dat niet het streven van alle koren? Niet bij elk koor in de townships van Zuid-Afrika!
Op onze onvergetelijke koorreis met Duze en later met Kuzola naar Zuid-Afrika hadden we inspirerende uitwisselingen met diverse gospelkoren in de townships Khayelitsha en Zwelihle. Hier maakte ik kennis met een voor mij ongekend fenomeen: Een stijgend in plaats van zakkend koor.
Lifting up higher
Een zanger zet in met diepe volle stem. Het koor antwoordt. Ondertussen zet een andere zanger of groep iets hoger in. Het meerstemmige koor beweegt hier langzaam in mee en zingt verder in alsmaar stijgende lijn. Zo eindigt het lied algauw enkele tonen tot een kwint hoger dan het gestart was. De vele disharmonische momenten die zo ontstaan is voor ons wel even wennen. Een immens verschil met onze amateurkoren waarbij er eerder een tendens is om te zakken.
De Gospelsound
Ik vroeg enkele dirigenten van de Xhosa-gospelkoren of zij mij dit verschil konden verklaren. Volgens Andisiwe Mbunje, koorleidster van Isibane se Africa, is zingen voor hen als een gebed. Al van kleins af maakt zingen een belangrijk deel uit van hun leven en zijn ze gewend in kerken de voorzanger als meerstemmig koor te volgen. Zonder vaste tonen. Puur op gevoel.
De voorzanger begint op lage spreektoon als een begroeting vanuit het aardse en met het geleidelijke stijgen groeit ook de bezieling die ze dichter bij God brengt. Hoe hoger hoe luider er gezongen wordt. Het helpt de zangers bij de expressie van hun emoties.
De tot versnelling opzwepende klapritmes daarbij moedigen de energieke dans aan. Een krachtige performance die ook het publiek meeneemt in een hogere energie.
Zingen met je ziel
Als ik mijn koren vraag in stijgende lijn te zingen dan eindigen we als het even meezit tenminste op de begintoon. Nu moedig ik vaker het zingen met meer energie en bezieling aan en merk dat dit ook prima helpt om op toon te blijven.
Met betekenis zingen maakt het zingen sowieso veel levendiger!